مقاله تاریخچه مدیریت، نهضت ها و مکاتب مدیریتی

در این مقاله نگاهی گذرا و کوتاه بر تاریخچه مدیریت، نهضت ها و مکاتب مدیریت، مدیریت و انواع آن می اندازیم.

بخشهایی از متن مقاله

تاریخچه پیدایش مدیریت

فلسفه نوین مدیریت منابع انسانى، با وقوع انقلاب صنعتى در انگلستان (1760م.) آغاز شده است. منظور از انقلاب صنعتى، جانشین کردن ماشین به جاى انسان در صنعت است. با ورود ماشین به صحنه، امکان تقسیم کار به اجزاى کوچک تر فراهم شد و هرکس موظف به انجام دادن بخش کوچکى از کل کار در کارخانه یا سیستم تولیدى گردید. کارگر مجبور به کار پراکنده نبود، بلکه مأمور کار با ماشین مشخص و در نتیجه، یافتن مهارت در آن کار بود.

از ویژگى هاى دیگر نظام صنعتى، بى اعتنایى به جنبه هاى عاطفى و عدم رعایت اصول انسانى در کارخانه ها بود. استفاده از کودکان، منع قانونى نداشت. آنان گاهى از طلوع آفتاب تا شب کار مى کردند. انقلاب صنعتى آثار اقتصادى مثبت (افزایش تولید و بازدهى سرمایه، رونق فوق العاده تجارت و...) و آثار اجتماعى منفى داشت (کالا تلقى شدن کارگر، براى خریدو فروش).

مدیریت موفق و مؤثر

مدیریت موفق و مؤثر عبارت است ؛ از کسب اهداف سازمانی یا چیزی بیش از آن . ویلیام جمیز با تحقیقی که درباره انگیزش انجام داد، به این نتیجه رسید که کارکنان ساعتی، تقریباً با میزان کاری در حدود20الی 30 درصد توانایی یشان می توانستند شغل خود را حفظ کنند و اخراج نشوند؛ این تحقیق همچنین نشان داد که اگر کارکنان، انگیزش بیشتری داشته باشند تفریباً با 80 الی 90 درصد توانای خود، کارمی کنند . مدیری که بتواند حداقل کار مورد قبول را با استفاده از امکانات مدیری مانند : توبیخ، کسر حقوق و .... فراهم سازد ؛ مدیر موفق نامیده می شود ولی مدیر مؤثر کسی است که بتواند 80 الی 90 درصد توانایی های افراد را به کار گیرد.

چگونه می توان مدیر موفق و مؤثری بود؟

برای موفق و مؤثر بودن، توانای های ذاتی و اکتسابی معینی لازم است. مدیر مؤثر نیاز به توانایی های فنی، انسانی ادراکی، طراحی و حل مسائل دارد. یک مدیر موفق، نگرش و انگیزه های معینی دارد. پاداش های سازمانی (اضافه حقوق، ارتقاء و...) و جو سازمانی بر انگیزه و انگیزش وی اثر دارد. یکی دیگر از عوامل موفقیت، رویدادهای پیش بینی نشده و امدادهای غیبی است؛ زیرا همیشه توانایی های افراد نیست که برای ایشان موفقیت می ،ورد. بررسی میزان موفقیت و مؤثر بودن هر مدیر بر اساس دیدگاه و معیارهای سازمانی صورت می گیرد.

متخصصان امور نیروى انسانى

در پى تحولات ناشى از انقلاب صنعتى، نهضت کارگرى، نهضت مدیریت علمى و روانشناسى صنعتى، مدیریت منابع انسانى، خود را به عنوان یک وظیفه تخصصى نمایاند. پیدایش پنج وظیفه تخصصى، که در زیر خواهد آمد، زمینه ساز ظهور این مدیریت بود:

1. انتخاب و استخدام شایسته ترین ها

2. رعایت مسائل رفاهى کارکنان

3. قیمت گذارى کار

4. ایمنى کار

5. مسائل آموزشى و بهداشتى

مکتب روابط انسانى

دو محقق به نام هاى بوش و بارکر در سال 1923 تحقیقاتى انجام داده و نتیجه گرفتند که افزایش نور باعث افزایش تولید مى شود؛ ولى با کاهش آن، تولید کاهش نیافت. از این رو، پیش نهاد کردند که از دانشمندان علوم اجتماعى نیز در این زمینه استفاده شود.

تحقیق دیگرى توسط التون مایو، در سال 1930 نشان داد که میزان تولید، تابع هم کارى هاى گروهى است. ایجاد روحیه هم کارى و شور و اشتیاق در کارکنان، به علت علاقه و توجه سرپرستان کارخانه، به جاى روابط خشک معمول در آن زمان، هم چنین اعتبار دادن به نظریات آنان و دخالت دادنشان در تصمیم گیرى ها،از جمله عوامل مهمى بودند که در ایجاد انگیزه و روحیه قوى در کارکنان تأثیر به سزایى داشتند. مى توان گفت که ایجاد روابط انسانى میان کارگران و سرپرستان، عاملى مهم در افزایش تولید و کارآیى بوده است.

در مقایسه با نهضت مدیریت علمى، که طراحى درست مشاغل، انتخاب مناسب، آموزش و ایجاد انگیزه در فرد را از جمله عوامل مهم در افزایش تولید مى داند، در مطالعات التون مایو در هاتورن، گروه و رفتار گروهى، مهم ترین عامل در تقویت روحیه، ایجاد فضایى مناسب و در نتیجه،افزایش تولید شناخته شده است. مطالعات التون مایو درهاتورن سرآغاز جنبشى بود که بعدها به نهضت یا مکتب روابط انسانی مشهور شد و تا به امروز ادامه دارد؛ همان گونه که نظریات و مفاهیم نهضت مدیریت علمى نیز امروزه در قالب مهندسى صنایع متبلور گشته است.

فهرست مطالب مقاله دانلودی

تاریخچه پیدایش مدیریت

نهضت کارگرى

نهضت مدیریت علمى

روان شناسى صنعتى

متخصصان امور نیروى انسانى

مکتب روابط انسانى

وظایف مدیریت

اصول مدیریت

تعریف مدیریت

نظریه نقشهای مدیریتی

خلاقیت مدیران

مدیریت موفق و مؤثر

فلسفۀ و ضرورت برنامه ریزی

تعریف و انواع مختلف سازماندهی

سازمان رسمی و غیر رسمی

مدیریت چگونه پدید آمد

انواع مدیریت